Παρασκευή 7 Ιουνίου 2013

Ήταν ο μέντορας της Μελίνας


               Ο Ζυλ Ντασσέν (1911-2008) ήταν Αμερικανός σκηνοθέτης , ηθοποιός και σεναριογράφος του θεάτρου και του κινηματογράφου . Μετά τον γάμο του με τη Μελίνα Μερκούρη συνέδεσε τη ζωή του με την Ελλάδα και θεωρούσε τον εαυτό του Έλληνα . Έλεγε χαραχτηριστικά : ¨ Ήμουν Έλληνας , πριν γνωρίσω την Μελίνα .

               Μετά τον θάνατό του , το 2008 , ο Λευτέρης Παπαδόπουλος έγραψε στις ¨Ματιές¨ στα ¨ΝΕΑ¨ ένα κείμενο με τίτλο ¨ Η απελπισία και το τάβλι ¨ :

             ¨Πέθανε και ο Ζύλ Ντασσέν . Και βάλθηκα να σκέφτομαι , όσο γινόταν , τις τελευταίες μέρες , αυτόν τον σπουδαίο άνθρωπο . Όχι τον καλλιτέχνη , τον δημιουργό . Μα τον άνθρωπο . Έναν άνθρωπο τρυφερό , ευαίσθητο , που , όμως , όποτε χρειαζόταν – και χρειάστηκε πολλές φορές , ιδίως στην Αμερική – γινόταν σκληρός σαν ατσάλι .

              Έζησα πολλά χρόνια στο σπίτι του Ντασσέν , που ήταν , όμως , σχεδόν απόλυτα το σπίτι της Μελίνας . Ήμουν εκεί , τα περισσότερα μεσημέρια , τα περισσότερα βράδια .

               Η Μελίνα ήταν εκείνη που κουμαντάριζε τα πάντα . Η ξυπόλητη Μελίνα με το τσιγάρο , μονίμως , στο χέρι και το σκληρό πακέτο , που έγραφε στο πίσω μέρος του , με μολύβι , το όνομά της . Οι δικοί της φίλοι μπαινόβγαιναν στο σπίτι της οδού Αναγνωστοπούλου . Η δική της αύρα αιχμαλώτιζε τους πάντες . Ο Ντασσέν καθόταν , συνήθως , στο γραφειάκι του , έναν ημιώροφο πιο κάτω . Και έγραφε . Με τις ώρες . Ναι , η αστραπή και η βροντή ήταν η Μελίνα . Αλλά πίσω από την Μελίνα , σε κάθε βήμα , σε κάθε απόφαση , βρισκόταν ο Ντασσέν . Δεν μιλούσε πολύ . Παρενέβαινε . Με χαμηλή φωνή , πάντοτε . Αλλ’αυτή η χαμηλή φωνή ¨ακουγόταν¨ απ’όλους . Και ιδίως από την Μελίνα . Που μπορεί να φώναζε , να θύμωνε , να τηλεφωνούσε συχνά βρίζοντας , αλλά ήξερε να σέβεται ,να αγαπάει , να λογαργιάζει . Υπέροχη γυναίκα ! Ολοκληρωτικά αφοσιωμένη σ’έναν άνδρα που της έμαθε την αλφαβήτα της πολιτικής και το μυαλό του έκοβε σαν ξυράφι . Αν δεν έμπαινε ο Ντασσέν στη ζωή της , η Μελίνα θα ήταν ένα εξαίσιο έργο της φύσης , μια δύναμη της φύσης , αλλά δεν θα ήταν η Μελίνα η λέαινα , των αγώνων , του πείσματος , της διεκδίκησης . Ο Ντασσέν ήταν εκείνος που τοποθέτησε σωστά , κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού , τα πούλια στο τάβλι . Που πρόσθεσε , στην αναμφισβήτητη ευφυΐα της , στη μαγική ελληνική πονηριά της , στην καπατσοσύνη της , στην ακατανίκητη γοητεία της , τη θετική σκέψη . Ήταν ο μέντοράς της . Διά βίου . Ένας βαθιά ερωτευμένος μέντορας , ένας διανοούμενος , που το βλέμμα του ήταν στραμμένο συνεχώς προς τ’αριστερά , συνεχώς προς το μέλλον .

               Όποτε τον έπιανε η απελπισία , απ’όσα θλιβερά και φοβερά γίνονταν στη Ελλάδα , που , σημειωτέον , τη λάτρευε , μου έλεγε να κάνουμε μια ταινία . Το θέμα της : δυο γέροι που θα ταξιδεύουν , επί μήνες ,επί χρόνια , με το τρένο και θα παίζουν χαρτιά ,  χωρίς να ανταλλάσσουν ούτε λέξη ! Αμίλητοι , ως την ώρα του θανάτου τους . 

              

Δεν υπάρχουν σχόλια: