Ο δικαιϊκός πολιτισμός στη χώρα
μας νοσεί βαρύτατα τόσο στις διαδικασίες απονομής της δικαιοσύνης , όσο και
στην παρακολούθηση εκτέλεσης των επιβαλλομένων ποινών .
Παρά την προσφάτως έντονη δραστηριοποίηση των δικαστικών αρχών ,
το φαινόμενο δυσλειτουργίας των εισαγγελικών και δικαστικών αρχών παραμένει
ενεργό και μολύνει τη γενικότερη διαδικασία απονομής της δικαιοσύνης .
Τα αίτια που συμβάλλουν στη
δυσαρμονία αυτή είναι πολλά και ευκόλως ανιχνεύσιμα που ωστόσο προαπαιτούν
πολιτική βούληση και νομική περιχαράκωση για να αποδυναμωθούν .
Νόμοι γεμάτοι παράθυρα διαφυγής
, απροθυμία κάποιες φορές εφαρμογής τους , αδυναμία καταχώρησης του ουσιαστικού
περιεχόμενου ενός νόμου , δικηγορικές επεμβάσεις διαστρέβλωσης των πραγματικών
περιστατικών , αργυρώνυμες εξαγορές συνειδήσεων και μαζί και οι αναπόφευκτες
δικανικές πλάνες , αποτελούν τα αίτια της στρεβλής απονομής της δικαιοσύνης .
Και αν προσθέσουμε σ’αυτά και τον τεράστιο όγκο εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων
που η διαλεύκανσή τους χρονίζει επικίνδυνα και η έλλειψη προσωπικού που υπάρχει
, θα αντιληφθούμε εύκολα τη δυσλειτουργία απονομής της δικαιοσύνης .
Όταν εξαιτίας των αδυναμιών
αυτών ένας προφυλακισμένος με βαριές κατηγορίες ξεπερνά το όριο της
δεκαοκτάμηνης προφυλάκισης , χωρίς να προσαχθεί σε δίκη , αφήνεται ελεύθερος
και είτε συνεχίζει την εγκληματική του δράση , είτε εξαφανίζεται και άντε να
τον βρουν . Μετά την έκδοση των καταδικαστικών αποφάσεων των δικαστηρίων ,
ακολουθεί το στάδιο του ανοήτως λεγομένου σωφρονισμού με τον εγκλεισμό των
καταδικασμένων στα λεγόμενα σωφρονιστικά καταστήματα , όπως είναι η σύγχρονη
ονομασία των φυλακών . Και αν σε παλαιότερες εποχές η έννοια του σωφρονισμού
είχε κάποιο περιεχόμενο , στη σημερινή εποχή με την αυξανόμενη και στυγνή
εγκληματικότητα , η έννοια του σωφρονισμού φαντάζει γραφική .
Οι φυλακές έχουν καταστεί πλέον
χώροι τιμωρίας , όπου συνωστίζονται κάθε λογής παραβατικά άτομα , από πταίσματα
και απλά πλημμελήματα , μέχρι τους αμετανόητους τρομοκράτες , τους αδίστακτους
και τους κατ’επάγγελμα δολοφόνους , τους βιαστές , στους ληστές , τους εμπόρους
ναρκωτικών και τους καταχραστές του δημοσίου χρήματος .
Οι έγκλειστοι όχι μόνο δεν σωφρονίζονται , αλλά συγκροτούν και την
ιδιότυπη κοινωνία των φυλακών με τους δικούς της νόμους , το αλισβερίσι της
συναλλαγής , την ανάδειξη ή την επικράτηση του ισχυροτέρου ως αρχηγού και
πολλές φορές την καθοδήγηση μέσα από τις φυλακές της εγκληματικής
δραστηριότητας των έξω .
Το χρήμα και οι ανέσεις για
πολλούς από τους βαρυποινίτες ρέουν άφθονα εξασφαλίζοντας και ιδιότυπα
προνόμοια . Κι όλα αυτά όταν οι ¨ πανεπιστημιακές σπουδές στο έγκλημα ¨ καλά
κρατούν . Σχολείο του εγκλήματος οι φυλακές . Και οι πλέον αθώοι εξέρχονται
απ’αυτές σπουδαγμένοι .
Κι όλα αυτά γιατί από το
λεγόμενο ¨σωφρονιστικό σύστημα¨
Απουσιάζει ο
διαχωρισμός κρατουμένων , ανάλογα με τη σοβαρότητα των αδικημάτων τους και η
κατά περίπτωση αντιμετώπισή τους . Οι αμετανόητοι βαρυποινίτες στα κάτεργα , οι
ηπιότεροι σε καλύτερες συνθήκες και πάντως όχι τα μέλη εγκληματικών ομάδων μαζί
στο ίδιο κελί . Μακριά ο ένας από τον άλλον και καμία επαφή μεταξύ τους . Όχι
όλοι μαζί και πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν και ποτά με ουίσκι και τα συναφή . Που
τα βρήκαν όλα αυτά ; Ποιός τους τα προμήθευσε και έναντι ποίας αμοιβής ;
Έξι φορές αμετανόητος ο
ισοβίτης ο Ξηρός και μπαινόβγαινε με άδειες στις φυλακές . Εννιά άδειες μέσα
σ’ένα χρόνο, μέχρι που έσκασε ο ¨Παναγής¨ και άντε να τον βρεις .
Και να ήταν μόνο αυτός .
Έμποροι ναρκωτικών που σκόρπισαν τον θάνατο , παίρνουν άδεια για να ¨χαρούν τις οικογένειές τους ¨ . Και μην
είδατε , ενώ αυτός θα συνεχίζει το ¨θεάρεστο¨ έργο του .
Ο θεσμός των αδειών καλώς
καθιερώθηκε . Η εφαρμογή του πρέπει να γίνεται κατά περίπτωση για
περιστασιακούς παραβατικούς που δεν εμπερικλείουν τον κίνδυνο υποτροπής και όχι
αμετανόητους εγκληματίες . Τι είδους καταδικασμένοι είναι όταν μπαίνουν
ανενόχλητοι στις φυλακές ;
Και μην ισχυριστεί κανείς πως
τα αρμόδια όργανα δεν τα γνωρίζουν όλα αυτά . Ούτε πως η Πολιτεία αγνοεί το
ρόλο των δεσμοφυλάκων , αρχιφυλάκων και λοιπών οργάνων , που μετέχουν στο
πανηγύρι της συναλλαγής , με το αζημίωτο φυσικά .
Αν δεν συμμαζέψουμε το
καθεστώς της διαφθοράς που υπάρχει και στις φυλακές , φαινόμενα σαν αυτά του
Ξηρού θα είναι συχνά .
Γιάννης Μουγογιάννης/Βόλος , 2-2-2014 .