O καφενές του Δημητρού

                Το Καφενείο με την έννοια , που το ζούμε στην Ελλάδα , δεν υπάρχει στον ευρωπαϊκό χώρο . Μπορεί εκεί να υπάρχουν οι καφετέριες , τα Μπαρ , τα φουαγιέ και οι μπυραρίες , όμως σαν το δικό μας , όχι . Στην Ελλάδα έχουμε λέξεις που αντίστοιχες είναι ανύπαρκτες σε άλλες χώρες . Το ¨φιλότιμο¨  η ¨εστία ¨ κ.ά. Σαν τέτοιο είναι και το καφενείο . Ο χώρος και η λειτουργία του καφενείου , χαραχτηρίζονται από μια ιδιομορφία .

               Είναι τόπος ιδιότυπος . Εκφράζει ένα συνονθύλευμα ασυναρτησιών , που συνεχώς ανανεώνονται . Και για τούτο το κάνει ελκυστικό . Λέμε ¨τι το πέρασες εδώ καφενείο ;¨. Και δίνουμε στον χώρο την έννοια της αταξίας , της οχλαγωγίας . Του χώρου όπου οποιοσδήποτε και οποτεδήποτε μπαινοβγαίνει . Η ¨Δεν έχω μούτρα να βγω στο καφενείο¨ . Το κάνουμε μέτρο κοινωνικης αναγνώρισης .

               Ο Έλληνας το θεωρεί σπίτι του . Στέκι και καταφυγή του

Η πατρότητα του καφενείου ανήκει στους Πέρσες , στους Τούρκους και τελευταία στη Ρωμιοσύνη . Στην εποχή του Όθωνα φύτρωσαν τα πρώτα καφενεία . ¨Η ΩΡΑΙΑ ΕΛΛΑΣ¨ (BELLA GRECIA) στην Αθήνα . Θαμώνες τους η ελίτ των Αθηνών . Οπλοστάσιό τους , το μπιλιάρδο , το σκάκι , η τράπουλα και φυσικά το τάβλι . Το καφενείο πέρασε μέρες δόξας και μεγαλείου . Κάποτε φύτρωναν σαν τα μανιτάρια . Τόσα καφενεία όσα και υπεριπτάμενες μύγες , που τις παγίδευαν , κρεμαστές από το ταβάνι κολλητικές ουσίες . Ο αστισμός κα η αστυφιλία , τα πολλαπλασίασαν . 

              Ήταν το στέκι , όπου θα συναντούσε κανείς το πατριωτάκι , το συνάφι , το φίλο , με συνοδεία το ηδύγευστο καφεδάκι . Ακόμα και κέντρα διακίνησης ιδεών των νέων . Αποκλειστικοί θαμώνες οι άνδρες . Εκάς οι βέβηλοι . Καμιά γυναίκα δεν παραβίαζε το άβατό του . 

              Όταν κάποια γυναίκα τολμούσε να περάσει έξω από  το καφενείο , οι θαμώνες την έτρωγαν με τα μάτια τους . Έπεφταν σπόντες και σφυρίγματα θαυμασμού . Πολλές όμως γυναίκες έβγαζαν το άχτι τους . ¨ Πάλι στο καφενείο ανεπρόκοπε , βρωμάς τσιγάρο και ρακί ¨ . Το βράδυ όμως κανείς δεν έπιανε πιρούνι , αν δεν επέστρεφε ο Κύρης από τον καφενέ .

              Προσωπικά , ποτέ δεν υπήρξα καφενόβιος . Όμως συχνά επισκέπτομαι το καφενεδάκι στη στοά της Κούμα , όπου ο καφές του Δημητρού , με ελκύει . Όταν μπαίνω κανείς δεν με αντιλαμβάνεται . Μόνο ο Δημητρός με εντοπίζει . Λιγομίλητος , αλλά μαέστρος στον καφέ .

             Στο κάλεσμα κάθε πελάτη δεν ρωτά . Ξέρει απ’έξω το μεράκι του . Γλυκύ βραστός , σκέτος , με ολίγη , πολύ βαρύς και όχι , με καϊμάκι , με φουσκάλες . Ανεκτικός και ευπροσήγορος με όλους .

             Εδώ συνοφρυωμένοι οι παίκτες της πρέφας . Πιο κει οι τζογαδόροι στο καρέ . Μεγάλη προσήλωση . Μια παρέα φωνασκεί , καθώς η πολιτική συζήτηση άναψε και οι κομματικές κορώνες ξεφάντωσαν . Δυο-τρεις συνταξιούχοι παππάδες στο βάθος παίρνουν το καφεδάκι τους , συγκροτούν την Ιερά Σύνοδο και σότο βότσε , πιάνουν κάποιο απολυτίκιο . Όμως το τάβλι πρυτανεύει . Ο βασιλιάς των παιγνιδιών .

               Ρίγη συγκινήσεως και ακουστικής πανδαισίας διεγείρουν τον ταβλαδόρο . Οι δύο διάστικτοι κύβοι καθώς κατρακυλούν στο τερέν του τάβλι επισύρουν τέσσερα εναγώνια μάτια . Προσδοκούν τον ποθητό αποτέλεσμα . Και τότε προκαλείται ανακούφιση ή εκνευρισμός . Παίκτες και ταβλοθεατές εκρήγνυνται σε αντικρουόμενα ξεφωνητά .

              Όσοι αρέσκονται σε ψυχοδιαγνώσεις , εδώ θα βρουν τη χαρά τους . Ο τρόπος , που ρίχνουν τα ζάρια  ή κτυπούν τα πούλια , το νευρικό κάπνισμα . Τα αθυρόστομα μαργαριτάρια ή οι έντονες αντεγκλήσεις και το βίαιο κλείσιμο του τάβλι , αποκαλύπτουν χαραχτήρες . Όσοι διάβασαν τον ¨ Παίκτη ¨ του Ντοστογιέφσκι , θ’απολαύσουν χαραχτηρολογικές διαπιστώσεις .

               Το καφενείο αποτελεί χώρο κοινωνικής διαστρωμάτωσης . Του ¨Ζαχαράτου¨ λ.χ. στην Αθήνα , ήταν , το στέκι των πολιτικών , των πνευματικών και των καλλιτεχνών . Στο Πανεπιστήμιο είχαμε το δικό μας καφενείο . Το φοιτητικό στη Σόλωνος . Ομηρικές ταβλομαχίες , νεανικές εξάρσεις και κανονιέρηδες της μελέτης . Στα χωριά πάλι ο καφενές , υποδεχόταν συχνά περιοδεύοντα μπουλούκια του θεάτρου , με έργα ¨κλασικά¨. ¨Ο Τάσος και η Γκόλφω¨, ¨Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας¨ κ.ά. Γινόταν επίσης και προεκλογικό κέντρο . Οι κομματάρχες , που κερνούσαν τσίπουρα και καφέδες , προς άγραν ψήφων . Στους τοίχους των φάνταζαν οι σταρ της εποχής

Οι άσσοι του ποδοσφαίρου , οι ήρωες του 21 , βασιλιάδες ή σκηνές μαχών του στρατού μας . Το μπακιρένιο μπρίκι στη χόβολη προετοίμαζε τον πολλά βαρύ και όχι . Ήταν ο θεμελιώδης λίθος , της καφενειακής λειτουργίας . Ο κρίκος καφετζή και θαμώνων.

               Η πολιτική , το ποδόσφαιρο , η πλάκα και οι φάρσες , για πολλά χρόνια συνυφαίνονταν , με τις φουσκάλες του καφέ . Σήμερα κάθε παλιό χάνεται στο βασίλειο της λήθης . Το καφενείο περνά κρίση . Το αντιμάχεται η καφετέρια , τα ψηλά σκαμνάκια και οι ¨μπόμπες¨ .

               Που είναι εκείνο , το παλιό καφενείο , που έβγαζε έξω τις καρέκλες , με τα στρογγυλά τραπεζάκια ντυμένα μ’ολόασπρο μάρμαρο . Υπαίθριο κουβεντολόϊ . Λακριντί . Και ο νεαρός με τον αρειμάνιο μύστακα και το γλυμένο μαλλί , να περιμένει εναγώνια τον ξυπόλυτο γαβριά να του φέρει το ραβασάκι της καλής του .

 

Κ . Παπακωνσταντίνου-Λάρισα-10-6-2013