Αποτυχόν στρατιωτικό αντικίνημα

               Την 21ην Οκτωβρίου 1923 εξεδηλώθη η αντίδρασις του Στρατεύματος κατά της Επαναστάσεως Πλαστήρα – Γονατά δια του αντικινήματος ( αντεπαναστάσεως ) , των Υποστρατήγων Γεωργίου Λιναρδόπουλου , Παναγιώτη Γαργαλίδη και του Συνταγματάρχου Γεωργίου Ζήρα .

               Επρόκειτο περί αρίστων και ικανοτάτων Αξιωματικών.

Ειδικώς ο Υποστράτηγος Παναγιώτης Γαργαλίδης είχε διακριθεί επανειλημμένως εις όλους ανεξαιρέτως τους πολέμους, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο , στη Μεσημβρινή Ρωσία ( Ουκρανία ) και την Μικρασιατικήν Εκστρατείαν . Άμα τη εκρήξει των Β΄ Βαλκανικών Πολέμων το τάγμα του Γαργαλίδη επολέμησε πρώτον κατά των Βουλγάρων στον τομέα Νιγρίτας , αντιμετωπίζοντας με επιτυχίαν τριπλασιες Βουλγαρικές δυνάμεις και παρακούοντας τις σχετικές διαταγές του Γενικού Επιτελείου για σύμπτυξη . Τότε εζητήθη από αξιωματικούς του Γενικού Επιτελείου να τιμωρηθεί για τη πρωτοβουλία του , αλλά ο Αρχιστράτηγος Βασιλεύς Κωνσταντίνος ΙΒ΄ , ο Στρατηλάτης , εμπόδισε τη σχετική διαδικασία , αποστέλλων τα συγχαρητήριά του για την ανδραγαθίαν , που επέδειξε το τάγμα και τιμών τον Γαργαλίδην

με το Ανώτατον Μετάλλιον Στρατιωτικής Αξίας !

              Την περίοδον της Μικρασιατικής Καταστροφής , ως Διοικητής του Γ΄Σώματος Στρατού κατόρθωσε να ανασυντάξει το Σώμα , συμβάλλων καθοριστικώς εις αυτό που απεκλήθη το ¨θαύμα του Έβρου¨ .

              Εντός ελαχίστου χρόνου , ο Ελληνικός Στρατός ήτο εις θέσιν να παρατάξει μίαν νέαν και ετοιμοπόλεμον Στρατιάν 100.000 ανδρών , άριστα εξοπλισμένην και με υψηλότατον ηθικόν ! Η Στρατιά αυτή απετέλεσε  σημαντικό Διπλωματικόν όπλον εις χείρας του Βενιζέλου , κατά τας διαπραγματεύσεις με την ¨ Κεμαλικήν Τουρκίαν ¨ στη Λωζάννη , ασχέτως εάν ο Βενιζέλος δεν εχρησιμοποίησε το ¨όπλο¨ αυτό , αλλά διέταξε την

άμεσον εγκατάλειψιν της Ανατολικής Θράκης και εκκένωσιν της από ολόκληρον τον Ελληνικόν Στρατόν και συμπαγή Ελληνικόν πληθυσμόν της .

              Το ¨ θαύμα του Έβρου ¨ πιστώνεται υπό των περισσοτέρων ιστορικών εξ ολοκλήρου εις τον Στρατηγόν Θεόδωρον Πάγκαλον ως έχοντα το γενικόν πρόσταγμα όλων των Στρατιωτικών Σχηματισμών , ενώ υπεβαθμίσθη ο ρόλος των επί μέρους Διοικητών .

              Μετά την εγκατάλειψιν της Ανατολικής Θράκης και μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης εδημιουργήθη στις τάξεις των αξιωματικών ένα αρνητικό κλίμα εναντίον της ¨ επαναστατικής επιτροπής ¨ των Πλαστήρα - Γονατά . Ένας ¨Στρατιωτικός Σύνδεσμος ¨ προωθούσε αποκλειστικώς τους Βενιζελικούς αξιωματικούς .

              Τάχιστα αντιβενιζελικοί αξιωματικοί οργάνωσαν συνωμοσίαν προς ανατροπήν των Πλαστήρα – Γονατά . Επέτυχαν να προσεταιρισθούν τους Υποστρατήγους Παναγιώτην Γαργαλίδην και Γεώργιον Λεοναρδόπουλον και τον Συνταγματάρχην Γεώργιον Ζήραν , οι οποίοι έχαιραν ευρυτάτης εκτιμήσεως και ικανοτήτων στους κόλπους τους στρατεύματος .

              Η αντεπανάστασις εξεδηλώθη την 22 Οκτωβρίου 1923 πλην όμως απέτυχε λόγω κακού σχεδιασμού και διαφωνιών στους κόλπους των κινηματιών . Οι πρωταίτιοι Γαργαλίδης και Λεοναρδόπουλος συνελήφθησαν , καθηρέθησαν και καταδικάσθηκαν παμψηφεί εις θάνατον ¨ επί εσχάτη προδοσία¨ από το Στρατοδικείον . Η ποινή δεν εξετελέσθη . Ενδιαφέρον δια την τύχην των δύο αξιωματικών έδειξαν  Πρεσβείες ξένων χωρών , αλλά και ο Πάπας Πίος ΙΑ΄. Για την συμμετοχή τους στο αντικίνημα, τέθηκαν εκτός στρατεύματος ως απότακτοι 1200 αντιβενιζελικοί αξιωματικοί .

                  Την 19^ην Δεκεμβρίου 1923 , ο Βασιλιάς Γεώργιος Β΄ ανεχώρησε και αυτός εξ Ελλάδος , κατηγορηθείς προηγουμένως, αδίκως , υπό των Βενιζελικών , ότι ήτο αναμεμειγμένος εις το αποτυχόν αντικίνημα των δύο Υποστρατήγων .

                 Βασίλειος Παλαμηδάς – Βόλος- Οκτώβριος 2016