Ξύπνησαν φυγάδες

Κατάμεστη η αίθουσα του ¨Μεταξουργείου¨, την Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2009, όπου έγινε η παρουσίαση του βιβλίου : ¨ Νέα Ιωνία Μαγνησίας, Προσφύγων Πόλις ¨. Μια ακόμη επιτυχημένη έκδοση της ¨Πολιτιστικής Εστίας Μικρασιατών Νέας Ιωνίας Μαγνησίας ¨.

Μέσα στις τριακόσιες σελίδες του βιβλίου παρουσιάζεται ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό, άρτια ταξινομημένο και καταγραμμένο από τη ζωή των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που μετά την καταστροφή του 1922, εγκαταστάθηκαν στο Βόλο.

Δεν θα κάνω κριτική στο βιβλίο. Σαν απόγονος της τρίτης γενιάς προσφύγων, αφιερώνω στην ιερή μνήμη αυτών που χάθηκαν, κατά την καταστροφή, δύο αποσπάσματα από βιβλία της συγγραφέας Διδώς Σωτηρίου :

¨Η είδηση φτερούγισε από σπίτι σε σπίτι, από χωράφι σε χωράφι. Έφτασε ο ελληνικός στρατός ! Ήταν η 2 Μαΐου 1919. Οι άνθρωποι παρατούσαν τις δουλειές , στεκότανε λίγο, το λέγανε μέσα τους συλλαβιστά να το χωρέσει ο νους. Κι ύστερα το φωνάζανε και δυνατά και τρέχανε να το πούνε και στους άλλους . Κάνανε το σταυρό τους και αγκαλιαζόντανε και κλαίγανε.
Το χωριό γέμισε σημαίες μεγάλες και μικρές, που τις ράψανε οι γυναίκες τους τελευταίους μήνες ...

¨Ματωμένα χώματα¨, Διδώ Σωτηρίου .
¨Πρόσφυγες. Που ν’ακουμπήσουν οι πρόσφυγες ; Τι να σκεφτούν ; Τι να ξεχάσουν ; Τι να πράξουν ; Που να δουλέψουν ; Πως να ζήσουν ;

Παράτησαν σκοτωμένα παιδιά και γονιούς άταφους. Παράτησαν περιουσίες, τον καρπό στα δέντρα και στα χωράφια. Το φαΐ στη φουφού. Και βάλθηκαν να τρέχουν, να φεύγουν κυνηγημένοι από το Τούρκικο μαχαίρι και τη φωτιά του πολέμου.

Βαπόρια φτάναν το ένα πίσω από το άλλο και ξεφόρτωναν κόσμο. Έναν κόσμο ξεκουρντισμένο, αλλόκοτο, άρρωστο, συφοριασμένο. Έπηζαν οι δρόμοι, το λιμάνι, οι εκκλησιές, τα σχολεία, οι δημόσιοι χώροι. Ψάχναν τον αίτιο, αναθεμάτιζαν τον ουρανό, τη γη, τον Κεμάλ, τον Βενιζέλο, τον Κωνσταντίνο, την Αντάντ , τον πόλεμο. Μα πάνω απ’ όλα το Άγγλο, που έκανε αυτοκρατορική πολιτική με το αίμα και τη δυστυχία ενός λαού.

Κοιμήθηκαν αποβραδίς, νοικοκυραίοι στον τόπο τους και ξύπνησαν φυγάδες, άστεγοι, άποροι, ζητιάνοι στα λιμάνια του Πειραιά, της Σαλονίκης, της Καβάλας, του Βόλου, της Πάτρας.

Οι ξυπόλητοι πρόσφυγες φόρεσαν παπούτσια καμωμένα από λάστιχα αυτοκινήτων και ντύθηκαν με σάκους από αλεύρι.

Γυναίκες που είχαν γνωρίσει μια άνετη ζωή, φύλαγαν στην ουρά, για ένα κομμάτι ψωμί … ¨
¨Οι νέοι περιμένουν¨, Διδώ Σωτηρίου
Κλείνω με τα λόγια της προέδρου των ΙΩΝΩΝ κ. Άννας Αΐβαζόγλου, από τον χαρετισμό της έκδοσης του βιβλίου :

¨Για όλους εμάς ήταν μια σπάνια εμπειρία, ένα ωραίο ταξίδι με στόχο την Ιθάκη, την πολύτιμη αυτή έκδοση-αφιέρωμα στη Νέα Ιωνία της καρδιάς μας ¨ .