Μια ιστορική ελιά

               Η ελιά του Πλάτωνα , ήταν μια ιστορική ελιά παρά την περιοχήν της αρχαίας Ακαδημίας , της αρχαίας Αθήνας , επί της Ιεράς Οδού , λίγο μετά τον Βοτανικό Κήπο , πριν την γέφυρα του Κηφισού .

               Σύμφωνα με την ιστορική παράδοση της Αθήνας και τους θρύλους , η εν λόγω ελιά αποτελούσε ιδιοκτησία του Αθηναίου φιλοσόφου Πλάτωνα , αποτελώντας ζωντανό μνημείο της εποχής του,

αν και παλαιότερα από εποχής Γεωργίου Α΄, χαραχτηρίζονταν από τους Αθηναίους και ως ¨ ελιά του Περικλέους ¨ . Σύμφωνα με τη γνώμη του Αθηναιογράφου Δημητρίου Καμπούρογλου και οι δύο παραπάνω προσωνυμίες απέδιδαν τον σεβασμό των Αθηναίων στη συγκεκριμένη αιωνόβια ελιά αποκαλώντας της ¨ Μεγάλη Κυρία ¨ ή ¨ Σεβάσμια Κυρία ¨ . Ιστορική πηγή που να απέδιδε στον Πλάτωνα δεν υφίσταται , επικράτησε όμως , η ονομασία της , μετά και από την ομώνυμη επιγραφή καφενείου έναντι αυτής , που αποτέλεσε και στάση συγκοινωνιακών μέσων . Χαραχτηριστική ήταν η περίμετρος του κορμού της , που έφθανε τα έξι μέτρα , πλην , όμως , το ύψος του δεν ήταν ιδιαιτέρως μεγάλο . Στη βάση του κορμού έφερε μεγάλη σπηλαιώδη διαμόρφωση ( κουφάλα ) στην οποίαν κατέφευγαν πολλά μικρόσωμα ζώα .

               Ο Δήμος Αθηναίων προκειμένου να διασώσει το ιερό αυτό δένδρο , προπαντός από επιθέσεις ανθρώπων και ζώων προκάλεσε σχετικό διάταγμα απαλλοτρίωσης του πέριξ χώρου .  Προς καλλωπισμόν και ανάδειξη μάλιστα από σχετικό αίτημα της ¨ Ένωσης Αθηναίων ¨ , όπου ανακηρύχθηκε ιστορικό μνημείο . Δυστυχώς , όμως , λόγω Β΄Παγκοσμίου Πολέμου , που ξέσπασε και της Κατοχής, που ακολούθησε οι εργασίες δεν πραγματοποιήθηκαν . Παρά ταύτα με μέριμνα του ιατρού Δημητρίου Κουλούκη τοποθετήθηκε ένα καλαίσθητο περιμετρικό κιγκλίδωμα , για την προστασία της ελιάς .

               Στις 7 Οκτωβρίου 1976 επέπεσε στην ελιά του Πλάτωνα λεωφορείο προκαλώντας στον κορμό μεγάλη ζημιά . Κατόπιν τούτου, αποφασίστηκε η μεταφορά του ιερού δένδρου στο κτίριο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών ( Πρώην Γεωπονική Σχολή ) , όπου και φυλάσσεται σε ιδιαίτερη κατασκευασμένη προθήκη .

               Στις 18 Ιανουαρίου 2013 η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς διέψευσε σχετικό δημοσίευμα , που αναπαρήγαγαν πολλά μέσα ενημέρωσης , ότι κάποιοι την κατέστρεψαν σε καυσόξυλα , υπενθυμίζοντας σχετικά την παραπάνω φύλαξή της . 

               Παλαιότερα τους λίγους καρπούς της ελιάς αυτής συνέλεγαν οι πλησίον αυτής καταστηματάρχες , που πρόσφεραν στους ξένους πελάτες ως ¨ ελιές του Πλάτωνα ¨. Κάποιος εξ αυτών καταστηματάρχης , σύμφωνα με τις διηγήσεις των παροικούντων , επιμελούμενος τη συλλογή και τοποθέτησή τους σε βαζάκια με καλλιτεχνική συσκευασία , έστελνε σε διαφόρους φίλους του στο εξωτερικό με συνοδευτικά ενθουσιώδη γράμματα περί της προέλευσής της . Μάλιστα είχε ζητήσει από τον Ακαδημαϊκόν Δημήτριον Καμπούρογλου και τον τότε καθηγητή της Βοτανικής στην Αθήνα , να του χορηγήσουν σχετικές βεβαιώσεις , ως πιστοποιήσεις , περί της προέλευσης αυτών . Βέβαια οι παραπάνω δεν χορήγησαν τέτοιες βεβαιώσεις και ο επίδοξος επιχειρηματίας κέρδισε μόνο τα θερμά συγχαρητήρια γράμματα πολλών φιλελλήνων του εξωτερικού αντί ¨ σακούλες με δολλάρια ¨ , που περίμενε .

 

                    Λογοτεχνικές αναζητήσεις - Β.Π. - Βόλος 23-1-2016

Κακή συνήθεια της λαλομανίας

               Βλέπουμε , ακούμε , διαβάζουμε από Τηλεόραση , Ραδιόφωνο , Τύπο , ακούμε επίσης σε ομιλίες , επιστήμονες και ανθρώπους του πνεύματος , όχι όλους ευτυχώς , να μεταχειρίζονται μια ¨ γλώσσα ¨ άνοστη , ακαταλαβίστικη ,  ¨ ξύλινη ¨ την λένε στις μέρες μας , που δεν έχει τίποτα το ¨ φρέσκο ¨ να πει και να προσθέσει.

              Ο αείμνηστος συγγραφέας και Ακαδημαϊκός Ζαχαρίας Παπαντωνίου ( 1877 – 1940 ) , ασχολήθηκε , πριν εκατό χρόνια , με το παραπάνω φαινόμενο . Στο βιβλίο του με τίτλο ¨ Λαλομανία ¨, γράφει μεταξύ άλλων :

           ¨Από τον Πυθαγόραν ως τον Καρλάϋλ και τον Μαίτερλιγκ πολλοί ήσαν οι μυσταγωγοί και οι υμνηταί της σιωπής . Αλλά την ανέβασεν εις επιστημονικόν θρόνον ο Οσσίπ Λουριέ , γράψας ολόκληρον βιβλίον δια την φλυαρίαν . Κατά τον συγγραφέα , ο λόγος από την στιγμήν που παύει να διερμηνεύει ακριβείς και λογαριασμένας ιδέας είναι μια αρρώστια . Η αρρώστια αυτή ονομάζεται uerbomanie .  Ας την πούμε στη γλώσσα μας , λαλομανίαν . Λαλομανείς θεωρούνται , όλοι όσοι ομιλούν , χωρίς να έχουν τίποτα να πουν .

               Η λαλομανία είναι παθολογική ανάπτυξη της λειτουργίας του λόγου . Όπως η φύσις βγάζει ανωμαλίας , νάνους και γίγαντας , παράγει και ανθρώπους ανωμάλους εις το λαλείν και το γράφειν . Υπάρχουν λαλομανείς , κάθε είδους παντού , εις όλα τα επαγγελματικά και τα στρώματα της κοινωνίας , εις τους σοφούς , τους συγγραφείς , τους καθηγητάς , τους δικηγόρους , τους ανθρώπους του σαλονιού , τους πολιτικούς ...

              ... Αφού δε λαλομανία είναι η μανία να ομιλεί κανείς χωρίς να έχει να πει τίποτε , ερωτάται αν υπάρχουν πραγματικώς υγιείς εις τον κόσμον . Διότι ολίγιστοι από τους ομιλούντας έχουν πράγματι κάτι να πουν . Ο συγγραφεύς , εν τούτοις , θεωρεί ότι δύο είναι τα όντα εις τα οποία αποκορυφώνεται η λαλομανία . Αι γυναίκες και οι πολιτικοί ...¨

 

                  Βασίλειος Παλαμηδάς – 21/1/2016    

Συνάντηση φίλων

               Από καιρό ήθελε να κάνουμε μια συνάντηση των φίλων , που

εδώ και πενήντα χρόνια είχαμε να ανταμώσουμε και να τα πούμε από κοντά .

               Την ιδέα έριξε ο από χρόνια ¨ πολιτογραφημένος ¨ Θεσσαλονικιός , γέννημα θρέμμα Βολιώτης , Αντώνης Παπάζογλου , ο οποίος και υλοποίησε τις προθέσεις του . Τα προσκλητήρια – τηλεφωνήματα , από Θεσσαλονίκη προς τους φίλους του Βόλου , έδωσαν και πήραν , για αρκετές μέρες . Η απάντηση θετική . Τόπος συνάντησης ο Βόλος . Ημερομηνία συνάντησης το Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2016 . Κέντρο το ουζερί ¨ Καρακατσάνη ¨ στη Νέα Ιωνία. Η χρονολογία της σύναξης δεν ήταν τυχαία . Η επόμενη μέρα , που ξημέρωνε ήταν Κυριακή του Αγίου Αντωνίου και ο εορτάζων οικοδεσπότης είχε την τιμητική του .

              Έτσι το Σάββατο μεσημέρι , στις 13.30 , και οι επτά φίλοι ήμασταν παρόντες στο ουζερί ¨ Καρακατσάνη ¨ . Ήταν εκεί : Δάνης Εσερίδης , Αποστόλης Λεώνης , Τάκης Λιαναρίδης , Βασίλης Παλαμηδάς , Λάκης Παπαθανασίου , Σάκης Ράπτης και ο διοργανωτής της συνεστίασης Αντώνης Παπάζογλου .

              Εγώ , από την παραμονή της συνάντησης είχα κάνει την προετοιμασία μου . Η φωτογραφική μηχανή SONY ήταν έτοιμη για να αποθανατίσει τις στιγμές . Τα αντίγραφα κειμένων από τον υπολογιστή μου , ενημερωτικά , για τον Αντώνη . Οι λιγοστές φωτογραφίες από παλαιότερη συνάντηση . Και ένα πανέμορφο επιτραπέζιο ημερολόγιο της εφημερίδας ¨ Εστία ¨ .

             Μεγάλη η συγκίνηση και δυνατές οι στιγμές , που νιώσαμε όλοι οι φίλοι , όταν μετά από πενήντα χρόνια , συναντάμε τον φίλο Αντώνη . Είμασταν νέοι τότε , στη χρυσή εποχή της δεκαετίας του εξήντα , που ξένοιαστοι , ελεύθεροι και ωραίοι , κάναμε τις παρέες μας, τα γλέντια μας , τα πάρτι μας και τα όνειρά μας για το μέλλον . Ανέμελοι και δυνατοί , όλο νιάτα , δεν είχαμε τίποτα να φοβηθούμε .

            Η ζωή δυστυχώς προχωράει . Τα χρόνια κυλάνε . Οι δεκαετίες φορτώνονται η μία πάνω στην άλλη . Έπρεπε να κάνουμε οικογένειες,

παιδιά , να ανοίξουμε το δικό μας σπίτι . Ο καθένας πήρε τις αποφάσεις του . Διάλεξε τη σύντροφο της ζωής του και προχώρησε .

Κοιτάζω γύρω μου , στη παρέα μας . Όλοι κάναμε , δόξα τω Θεώ , καλά παιδιά , που σπούδασαν , που παντρεύτηκαν , που μας έκαναν εγγονάκια και είναι πλήρως αποκατεστημένοι .

            Με τις παραπάνω σκέψεις γεύτηκα μαζί με τους φίλους τα πλούσια και νόστιμα εδέσματα του ¨ Καρακατσάνη ¨ , που μας πρόσφερε ο φίλος Αντώνης , με την ευκαιρία της συνάντησης και της ονομαστικής του γιορτής .

         Ήταν μοναδική και ανεπανάληπτη τούτη η συνάντηση των φίλων . Μας έδωσε κουράγιο , μας τόνωσε το ηθικό , να συνεχίσουμε.

Όχι , δεν τέλειωσαν όλα . Έχουμε περιθώρια ακόμη να προχωρήσουμε , φτάνει να το θέλουμε και να το προσπαθήσουμε .

          Να είσαι καλά φίλε Αντώνη . Από μέρους όλων των φίλων μεταφέρω τους θερμούς χαιρετισμούς και τις ευχαριστίες για τούτη τη σύναξη , που θα μείνει για πάντα στις καρδιές μας  , για να μας θυμίζει έναν αξιαγάπητο  και ξεχωριστό φίλο , τον Αντώνη , της καρδιάς μας .

 

          Βόλος 17/1/2016

          Βασίλης Παλαμηδάς    

Πριν από εκατόν δέκα χρόνια

                Πριν από 110 ακριβώς χρόνια , την 25 Μαρτίου 1906 , ο συγγραφέας και ποιητής Γεώργιος Στρατήγης ( 1860 – 1938 ) , γράφει και δημοσιεύει στην ¨ Εστία ¨ ένα ποίημα προφητικό με τίτλο ¨ Στον Άγνωστο ¨ , το οποίο μετά τέσσερα χρόνια έλαβε ¨ σάρκα και οστά ¨ με την είσοδο του Ελευθερίου Βενιζέλου στην πολιτική και την Αναγέννηση της Ελλάδος :

                      ¨Στον Άγνωστο¨

Όλοι γυρίζουν σήμερα σε χρόνια περασμένα

Κι’απ’ τους νεκρούς οι ζωντανοί γυρεύουν λίγο φως .

Μόνος εγώ στου μέλλοντος ζητώ τα σκότη Εσένα ,

Σ’εσέ , παράκλητε πετά ο πόθος μου ο κρυφός ! ...

Ήρθες , θα ρθεις , γεννήθηκες , θα γεννηθείς μια μέρα ,

για να σε προσκυνήσουμε σαν άγνωστο θεό ,

Και μια του λόγου σου αστραπή στον μαύρο μας αιθέρα

να  φέρει μεσ’στο δρόμο του τον έρμο αυτό λαό ;

 

Τι θα κρατείς φραγγέλιο , σκήπτρο , ρομφαία , λύρα ;

Θάσαι προφήτης , βασιληάς , στρατάρχης , ποιητής ;

Μαύρο χιτώνα θα φορείς ή φωτεινή πορφύρα ;

Θάσαι σωτήρας άνθρωπος ; Θεός εκδικητής ;

Έλα , τρανέ , κι’ήρθ’ η στιγμή ! Στον ουρανό μας πάνω ,

κάποιο σημάδι καρτερώ και μαντική φωνή .

Μες απ’το στήθος μου βαθιά μου λέει , δε θα πεθάνω,

πριν ο προφήτης – αρχηγός του Γένους μου φανεί ... ¨

 

Λογοτεχνικές αναζητήσεις – Β.Π. – 22/1/2016

Η αλήθεια εκδικήθηκε

               Δεν πέρασαν και πολλά χρόνια , που οι μεν τα έδιναν (δανειζόμενοι από το εξωτερικό ) , οι άλλοι τά’παιρναν και αποχωρούσαν από τους δρόμους νικητές . Όλα καλά ! Αλλά κανείς δεν τολμούσε να πει το αυτονόητο :  ¨ Για σιγά βρε παιδιά ... Όταν πάψουν τα δανεικά , που διάβολο θα βρει ο ΟΓΑ λεφτά να πληρώνει , συντάξεις , φάρμακα , νοσήλια ; Ξέρετε κανένα μέρος στον κόσμο που να βρέχει λεφτά ο ... ουρανός ;

               Τη στοιχειώδη αυτή μπακαλίστικη αλήθεια , αλλά ... αλήθεια , δεν την ψέλλισε ποτέ κανείς . Τους την ψέλλισε τώρα ειρωνικά ο ... Σόϊμπλε , αποκαλώντας μας , στο πρόσωπο του Τσίπρα ... ηλίθιους από πάνω . Μήπως τελικά είμαστε ;

               Γυρίζω στα σημερινά μπλόκα ... Παρατηρώ τα πρόσωπα . Οι ¨ στρατηγοί ¨ απεσύρθησαν , κάτι λοχαγοί της γενιάς του Χρήστου Σιδερόπουλου μεγάλωσαν κι’αυτοί , οι νέοι αγρότες πήραν τη σκυτάλη . Δείχνουν απελπισμένοι . Το χειρότερο ; Είναι απελπισμένοι. Είναι σχεδόν πανικόβλητοι . Αυτά που ζητά ο Κατρούγκαλος δεν θα ήταν παράλογα σε συνθήκες κανονικής οικονομίας . Ο καθένας να πληρώνει ανάλογα με το έχειν του . Μα σήμερα , μετά από μια εξαετία ύφεσης , η κατάσταση είναι ασύμμετρη . Οι ζωές μας είναι στο κόκκινο . Το νέο ασφαλιστικό απειλεί να δώσει τη χαριστική βολή και η φορολογία που τους βάζουν πίπτει επί δικαίων και αδίκων . Μικροί , μεγάλοι αγρότες , όλοι στη ίδια προκρούστεια κλίνη .

               Κι’έπειτα είναι και το άλλο . Το περίφημο ¨ γαμώτο ¨ : Μα , να έρχεται να τους φορολογεί τόσο πολύ ο Αλέξης Τσίπρας ; Ο άνθρωπος που για χρόνια ανεβασμένος στις καρότσες των τρακτέρ διέτρεχε όλη την Ελλάδα και τους έταζε , έταζε , έταζε και τι δεν έταζε , ίσως επειδή δεν πίστευε ποτέ πως θα κυβερνούσε ; Μα , να , ήρθε αυτή η ώρα . Και είναι ώρα αλήθειας . Και η αλήθεια πάντοτε εκδικείται όσους την αποστρέφονται για να καλλιεργήσουν αυταπάτες . Ο νυν Πρωθυπουργός εισπράττει τώρα τα επίχειρα όπως όλοι οι προκάτοχοί του .

               Κάνει κρύο ... Παγωνιά στα Τέμπη και ο ήλιος που βγήκε , παγωμένος κι αυτός . ¨ Ξύριζε ¨ ο Βοριάς πρόσωπα και ελπίδες το Σαββατοκύριακο . Κρύο να σου πονάει η ψυχή . Οι αγρότες δεν μπορούν να υποχωρήσουν . Η Κυβέρνηση δεν έχει τι να τους δώσει ...

Αδιέξοδο ... Γιατί η Δημοκρατία – σε πείσμα του γνωστού κλισέ – έχει κι αυτή τα αδιέξοδά της .Και εκδικείται αυτούς που βιάζουν την αλήθεια , που δεν σκέφτονται συνετά και με ρεαλισμό .

                Κάνει κρύο στα Τέμπη... ¨ Ένας κρύος και έρημος σταθμός είναι η Ελλάδα ¨ . Το παράπονο του Μητροπάνου στο ραδιόφωνο , πάλι επίκαιρο , για έναν ακόμη χειμώνα ...

 

                Αλ . Καλέσης – Λάρισα 25/1/2016

                              

Αυθεντική καταγωγή του τέρατος

               Η αργία εγέννησε την πενίαν . Η πενία έτεκεν την πείναν . Η πείνα παρήγαγε την όρεξιν . Η όρεξις εγέννησε την αυθαιρεσίαν . Η αυθαιρεσία εγέννησε την ληστείαν . Η ληστεία εγέννησε την πολιτικήν . Ιδού η αυθεντική καταγωγή του τέρατος τούτου .

 

                                                                   Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης-(1851-1911)

                                                                               

Το τελευταίο όνειρο του Παπαδιαμάντη

               Ο φιλόλογος και συγγραφέας Νίκος Τριανταφυλλόπουλος , σε ώρες λογοτεχνικής έμπνευσης μας περιγράφει το τελευταίο όνειρο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη :

              Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης υιός του ιερέως Αδαμαντίου Εμμανουήλ διηγηματογράφος και ιεροψάλτης ωνειρεύθη την νύκτα της 2ας προς 3^ην Ιανουαρίου 1911 , εις την Σκιάθον , ότι ευρίσκετο εις τας Αθήνας και έλαβε σημείωμα του Βλάση Γαβριηλίδη με το οποίο ο διευθυντής της ¨ Ακροπόλεως ¨ τον καλούσε να περάσει το ταχύτερον από τα γραφεία της εφημερίδος . Μολονότι εγνώριζε ότι επρόκειτο περί αναθέσεως εργασίας και μολονότι η οικονομική του κατάσταση παν άλλο ή ανθηρά ήτο , εδυσφόρησε ελαφρώς , έκαμε βώλο το σημείωμα και το κατάπιε . Αλλά η κατάστασις υπήρξε οδυνηρά . Το χαρτί φρακάρισε το στόμα του . Την κρίσιμη εκείνη στιγμή παρουσιάστηκε ο φίλος , συγγραφέας και γιατρός Παύλος Νιρβάνας , που είπε : ¨ Αλέξανδρε , τόσον καιρό επιμένω να πίνεις το γάλα σου . Εσύ επιμένεις στη νηστεία . Μπορείς , όμως , να την καταλύσεις , γιατί διανύουμε το ¨ δωδεκαήμερο ¨ .

               Σκέφθηκε ο Παπαδιαμάντης ότι ο Γαβριηλίδης με το κάλεσμά του , ήθελε να τον βάλει εις πειρασμόν . Θυμήθηκε ότι προ ετών του εζήτησε ασυστόλως να μεταφράσει , Μεγαλοβδομαδιάτικα κιόλας , τα πρακτικά της διεξαγομένης τότε εν Αγγλία δίκης θηλυπρεπούς και ακολάστου συγγραφέως ( Όσκαρ Ουάιλντ ) . Είχε μετά βδελυγμίας αρνηθεί , αλλά ένας εκ των συντακτών της ¨Ακροπόλεως ¨ εύρε την ευκαιρίαν , ως ενόμισε , να του δώσει ακαίρως και δωρεάν μάθημα φιλοχριστίας ειπών : ¨ Κύριε Αλέξανδρε , δεν κινδυνεύετε να φανείτε αντίχριστος , όταν αντιμετωπίζετε με τόσην ανεπιείκειαν τας αδυναμίας των ανθρώπων¨.

Τρομερώς εξερράγη τότε αυτός και ανταπέδωσεν εντόκως την διδαχήν , του έκοψε δε την ¨Καλημέραν¨ επί ολόκληρον μήνα διά το βλάσφημον ¨ αντίχριστος ¨ .

                  Θα επήγαινε , λοιπόν , εις συνάντησιν του Γαβριηλίδη , πλην όμως ¨ κουμπωμένος ¨ .

                  Όταν έφθασε εις την ¨Ακρόπολιν ¨ , ο Γαβριηλίδης τον υπεδέχθη με πλαστήν αγανάκτησιν :

                -  Αλέξανδρε , είπε , εχάθηκαν τα μόνιππα ; Ας έπαιρνες ένα αδελφέ , κι ας το χρέωνες εις εμέ ! Βουλιάζουμε Αλέξανδρε !

                  Του ανεκοίνωσε ότι η εφημερίς είχε κατακλυσθεί από χείμαρρον επιστολών εξ όλης της Ελλάδος και των ομογενών της αλλοδαπής . Διεμαρτύροντο οι αναγνώσται δια την απουσίαν εορτίου διηγήματός του , εις το Χριστουγιεννιάτικον και Πρωτοχρονιάτικον φύλλον και διεμήνυον ότι αν και η έκδοσις των Θεοφανείων στερείται του Παπαδιαμαντικού αφηγήματος , δεν θα ηγόραζον την εφημερίδα και ας κρατήσει ο κύριος διευθυντής τας επιστροφάς των φύλλων δια να τυλίγει το προσφάγι του ή να ψήνει ρέγγες !

              -  Ακούς , Αλέξανδρε , επέφερε με βεβιασμένον πως γέλωτα , ακούς τα απειλητικά αιτήματα του αναγνωστικού συδικάτου ; Κακήν δημοκρατίαν τους εδιδάξαμεν φίλτατε αλλά παρέλκει τώρα πάσα συζήτησις περί του αρίστου των πολιτευμάτων . Λοιπόν , έχομεν τέσσαρας ημέρας έως τα Φώτα , φρόντισε , Αλέξανδρε την Παρασκευήν το πρωί , να μου παραδώσεις το διήγημα .

              -  Μόνον αν επήγαινα στη Σκιάθο , υπέλαβε ο Παπαδιαμάντης, θα ημπορούσα ισως ,να το γράψω .

               - Λοιπόν , τι περιμένεις εβρυχήθη ο Γαβριηλίδης . Ναυλώνω πλοίον και αποπλέεις εις τρεις ώρας , μόλις φθάσεις στρώνεσαι στο γράψιμο , ούτε κεφάλι θα σηκώσεις , Αλέξανδρε , ούτε νερό θα πιεις , ούτε λέξιν θα απευθύνεις εις άλλον και την παραμονήν τηλεγραφείς το διήγημα .

               - Αλλά ενδέχεται λόγω του καιρού να μη λειτουργεί η τηλεγραφική γραμμή , είπε ο Αλέξανδρος .

               - Τότε πλέεις εις Χαλκίδα και τηλεγραφείς εκείθεν και δεν αναχωρείς εις τρεις ώρας αλλά τώρα αμέσως και λάβε το ήμισυ της αμοιβής , είπεν εν εξάψει ο Γαβριηλίδης και του ενεχείρησεν φάκελον. 

                Ανάρπαστοι κατέβησαν εις Πειραιά . O Γαβριηλίδης εναύλωσε ταχύπλοον , ο Παπαδιαμάντης επεβιβάσθη και το σκάφος απέπλευσε . Εκ πείσματος του πλοιάρχου δεν εισήλθον εις τον Ευβοϊκόν , του οποίου ο διάπλους είναι καταφανώς ολιγότερον τρικυμιώδης από την θαλασσίαν οδόν , την διά του Αιγαίου . Ανελπίστως επέρασαν τα επικίνδυνα του Καφηρέως άνευ ισχυρών κλυδωνισμών , αργότερα όμως ο καιρός άρχισε να χειροτερεύει και όταν πλέον προσήγγιζαν εις την Σκύρον ήτο ξίδι μοναχό , θάλασσα κιαμέτ ! Ο καπετάνιος αγκυροβόλησε στις Τρεις Μπούκες , τον ασφελέστερο λιμένα της νήσου και δήλωσε ότι δεν πρόκειται ¨ να σηκώσει άγκυραν ¨  αν δεν ξανοίξει . Εις μάτην διαμαρτηρήθηκε ο Παπαδιαμάντης , λέγων ότι το πλοίον είχε αδρώς ναυλωθεί και ο πλοίαρχος ώφειλε να κάμει νόμο-τρόπο , ώστε αύριον , το βραδύτερον , να ευρίσκονται εις την Σκιάθον . Εκείνος αντέτεινεν ότι καμμία ναύλωσις δεν είναι υπερτέρα της σωτηρίας του σκάφους και ας μη λησμονεί ότι  ο ίδιος έχει περιγράψει εις διήγημά του αβαρίας αναγκαίας προς αποφυγήν καταποντισμού σκάφους και ψυχών .

                   Ο Παπαδιαμάντης εκλείσθη εις τον θαλαμίσκον του . Ήτο η τετάρτη προ της εορτής ημέρα . Εξάπλωσεν εις την κουκέταν του και εσυλλογίζετο ότι , ¨ εάν δεν έπεφτε ο καιρός ¨ εκινδύνευε να μη γράψει το διήγημα και το χειρότερο , να χάσει τας ¨ Ώρας των Θεοφανείων ¨ . Αλλά αν ενέδωσε εις την παράλογον πρότασιν του Γαβριηλίδη , τον έκαμεν επί τη προσδοκία της ¨ Ακολουθίας των Ωρών ¨ εν τη προσφιλεστάτη νήσω . Όχι , δεν θα επέτρεπεν ο Θεός να μη τας συμψάλει με τον κυρ Αλεξανδρήν , τον ψάλτην του ναού των Τριών Ιεραρχών !

                 Ήρχισε να αισθάνεται θέρμην και μικρόν ρίγος τον διεπέρασεν . Εσκεπάσθη καλώς και εσκέπτετο πλέον ότι η εσπευσμένη αναχώρησις δεν του επέτρεψε να μηνύσει εις τον  εξάδελφον Αλέκον να μη λείψει εκείνος καν από τον Άγιον Ελισαίον . Αλλ’ ενεφανίσθη τότε όμιλος ενοριτών του ναϋδρίου , οι οποίοι επρόβαλαν την απαίτησιν να επιστρέψει δια να ψάλει αυτός τας ¨ Ώρας ¨ . Άλλως , ηπείλουν , θα εκκλησιάζοντο αλλού . Τους ενουθέτησε και τους εξόρκισε να μη εκπειράζωσι Κύριον τον Θεόν των , εις τα θεία  δεν χωρούν εκβιασμοί και πως ήτο δυνατόν να ευρεθεί πάλιν εις Αθήνας άνευ θαύματος ; Απεδείχθησαν , όμως , ¨ αγύριστα κεφάλια ¨ και εκείνος , δια να μη κολασθώσι ανέβη εις το κατάστρωμα και ερρίφθη εις την θάλασσαν . Συντόνως , κολυμβών έφθασεν αισίως εις Πειραιά και εκείθεν ανήλθε διάβροχος εις Αθήνας και εισελθών εις τον θαλπωρόν ναΐσκον , καθ’ην στιγμήν ο εξάδελφός του ητοιμάζετο να ψάλει το εξαίσιον και αθάνατον ¨Δοξαστικόν¨ της 

¨ Ενάτης Ώρας ¨ . Θεωρών , όμως , άνευ εκπλήξεως εισερχόμενον τον καταστάζοντα Παπαδιαμάντη του λέγει φυσικότατα : ¨ Αλέξανδρε , ιδικόν σου το ¨Δοξαστικόν¨ !

               Ησθάνθη φρικίασιν ευφροσύνης και εξύπνησε και εννόησε , ότι δεν θα προλάβει τας ¨ Ώρας ¨ των Φώτων . Η αδελφή του Κυρατσούλα , που είχε την έγνοια του , τον ηρώτησε , εν συνοχή καρδίας : ¨ Τι θέλεις , Αλέξανδρε ; ¨.  Αφυπνίσθησαν σχεδόν έντρομοι και αι άλλαι , όπου ελαγοκοιμώντο εις την διπλανήν κάμαριν .

               Ησυχάσατε ! είπε πραέως , ¨ θα ψάλω το Δοξαστικόν ¨

               Είτα με τρέμουσαν φωνήν , ως πτηνόν αποδημητικόν απερχόμενον εις θερμοτέρους ουρανούς , εμινύρισε το πανηγυρικό άσμα : ¨ Την χείρα σου την αψαμένην την ακήρατον κορυφήν του Δεσπότου ... έπαρον υπέρ ημών προς αυτόν Βαπτιστά ¨ . Και βλέπων ότι ο μέγιστος εν γεννητοίς γυναικών τον επισκίαζεν ήδη δια των χειρών και των πτερύγων των , έκλινε προς την πλευράν της καρδίας και απέστη . 

 

              Βασίλειος Παλαμηδάς – Βόλος 29/12/2015             .        

   

                         

Πλήρης υποτέλεια και εξευτελισμός

               Σχολιάζουμε καθημερινά τις συμπεριφορές των εκπροσώπων των δανειστών , απέναντι στην  Ελληνική Κυβέρνηση και βλέπουμε μια μεταχείρηση ψυχρή και ανάλγητη στη σύνταξη κάθε προς ψήφιση νομοσχεδίου .

               Διαβάζοντας , τούτες τις μέρες , την πολιτική ιστορία της Ελλάδος , πριν εκατόν σαράντα χρόνια , παρατηρούμε ότι και τότε με τα ίδια μέτρα και σταθμά μας αντιμετώπιζαν οι ¨ μεγάλοι μας σύμμαχοι και φίλοι ¨ . Το ¨ Επεισόδιο Νίκολσον ¨ , που παραθέτω , επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές : 

               ¨ Το απόγευμα της 4 Ιανουαρίου 1885 ο Άγγλος επιτετραμμένος στην Αθήνα Άρθουρ Νίκολσον ( 1849 – 1928 ) , μαζί με τη σύζυγό του πήγαν στις υπώρειες του Λυκαβηττού για να περπατήσουν και να θαυμάσουν τη θέα της πόλης . Ο Νίκολσον δεν ήταν ένας τυχαίος διπλωμάτης , αλλά μέλος της Βρετανικής ελίτ . Γυναικάδελφος του λόρδου Ντάφεριν πρεσβευτή της μεγαλειότητας στη Κωνσταντινούπολη . Εκείνη την περίοδο ο Δήμος Αθηναίων είχε προβεί σε εκτεταμένη δενδροφύτευση του Λυκαβηττού και απηγόρευε τη διέλευση σε ορισμένα σημεία του λόφου . Τη φύλαξη του Λυκαβηττού είχε αναλάβει η χωροφυλακή .

               Την ημέρα εκείνη , υπηρεσία εκτελούσε ένας αψίκορος χωροφύλακας και διανοητικά ανισόρροπος , σύμφωνα με κάποιες πηγές ονόματι Λουκάς Καλπούζης . Μόλις είδε το διπλωματικό ζευγάρι να κινείται κοντά στην απαγορευμένη ζώνη , το διέταξε να σταματήσει με σκαιό τρόπο . Όταν ο Νίκολσον του ανακοίνωσε την ιδιότητά του , το όργανο της τάξης τον τράβηξε από το μανίκι και τον χτύπησε στον ώμο με ένα μπαστούνι .

               Το επεισόδιο προκάλεσε την έντονη διαμαρτυρία της Βρετανικής Πρεσβείας . Ο Νίκολσον παρακάμπτοντας το πρωτόκολλο , επισκέφτηκε τον Πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη στο  γραφείο του και απαίτησε να απολύσει τον Καλπούζη . Ο Τρικούπης , αφού εξέφρασε την λύπη του για το περιστατικό , έκανε δεκτό το αίτημά του και έδωσε εντολή να εκδοθεί ημερήσια διαταγή για την απόλυση του Καλπούζη , η οποία θα διαβαζόταν σε συγκέντρωση του προσωπικού της χωροφυλακής και στη συνέχεια θα δημοσιευόταν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

               Προς στιγμήν το επεισόδιο φαινόταν ότι έβαινε προς εκτόνωση , αφού ο Νίκολσον με την απόλυση του χωροφύλακα θεωρούσε τον εαυτό του δικαιωμένο . Όμως , όταν διάβασε την ημερήσια διαταγή εξεμάνη , αφού σε αυτήν αναφέρονταν και οι δικές του ευθύνες για το επεισόδιο του Λυκαβηττού . Κατόπιν παροτρύνσεων Γερμανών διπλωματών απαίτησε δημόσια συγγνώμη από το Σώμα της Χωροφυλακής . Και αυτή η απαίτησή του έγινε δεκτή από τον αγγλόφιλο Χαρίλαο Τρικούπη . Έτσι στις 11 π.μ. της 7^ης Ιανουαρίου 1885 , δύναμη από εκατό άνδρες της χωροφυλακής Αθηνών παρετάχθη στη πλατεία Συντάγματος και παρουσίασε όπλα στον Βρετανό Πρόξενο Μέρλιν , ενώ η πάντα επαιάνιζε τον εθνικό ύμνο της Μεγάλης Βρετανίας .

               Ο δημόσιος εξευτελισμός της Ελλάδος προκάλεσε τη λαϊκή οργή και όξυνε τις επιθέσεις της Δηλιγιαννικής αντιπολίτευσης .  Το επεισόδιο Νίκολσον επέσπευσε την πτώση της Κυβέρνησης Τρικούπη, που έτσι κι αλλιώς βρισκόταν με τη πλάτη στον τοίχο εξαιτίας της φορομπηχτικής πολιτικής της ¨ .

 

               Βασίλειος Παλαμηδάς – Βόλος 4/1/2016                .   

               

Στρατιωτικό Μουσείο Σαρανταπόρου

               Ο μπάρμπα-Χρήστος , πολεμιστής στον πόλεμο του 1940 , είχε τον μύλο στα 20 χιλιόμετρα του δρόμου Ελασσόνας – Λάρισας , δίπλα σε ένα χάνι που λεγόταν ¨ Χάνι Χατζηγώγου ¨ . Αυτό το Χάνι υπήρξε στη διάρκεια της μάχης των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων στις 9-10/10/2012 το Στρατηγείο του Διαδόχου Κωνσταντίνου Αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων .

               Ο μπάρμπα-Χρήστος με μεράκι και από μόνος του το συντηρούσε να μη καταρρεύσει . Στη συνέχεια , απευθύνθηκε στο Γενικό Επιτελείο Στρατού  ( ΓΕΣ ) και το αποτέλεσμα όλων των ενεργειών του ήταν να στηθεί ένα Μνημείο για τους πεσόντες στη μάχη και το χάνι να μετατραπεί σε Μουσείο .

               Είναι ένα μικρό οίκημα στο οποίο φυλάσσονται , οπλισμός από εκείνη τη μάχη , στρατιωτικές στολές , εφημερίδες και δημοσιεύματα της εποχής και ένας οπτικοακουστικός χάρτης . Σε αυτόν , μπορεί κανείς ακούγοντας την αφήγηση της μάχης να βλέπει φωτογραφίες φωτισμένες , ανάλογα όλες τις κινήσεις των Ελλήνων και των Τούρκων .

               Η γρήγορη και νικηφόρα έκβαση της μάχης του Σαρανταπόρου αύξησε το ηθικό του στρατού μας και άνοιξε τις ¨ πύλες ¨ για την απελευθέρωση της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας .

               Οι απώλειες του Ελληνικού στρατού , στη διήμερη μάχη , σε αξιωματικούς και οπλίτες ήταν 182 νεκροί και 995 τραυματίες . Οι απώλειες των Τούρκων επίσης σε νεκρούς , τραυματίες και αιχμαλώτους ήταν σοβαρές .

 

              Βασίλειος Παλαμηδάς - Βόλος , 6/1/2016                .

Φλογερός και ανυποχώρητος πατριώτης

               Από τον Νοέμβριο του 1881 , που απελευθερώθηκε ο Βόλος από την Τουρκική κατοχή , ένας νέος , ικανός και ταλαντούχος δημοσιογράφος εγκαταστάθηκε στη πόλη . Ήταν ο Δημήτριος Καλαποθάκης ( 1865-1921 ) , από την Αερόπολη της Μάνης .

               Εγκαταλείποντας τις Πανεπιστημιακές του σπουδές στην Αθήνα , μετέβη στο Βόλο , όπου αρχικά εξέδωσε το 1881 την εβδομαδιαία πολιτικοσατιρική εφημερίδα ¨Σατανάς¨ . Η εφημερίδα εκδιδόταν κάθε Κυριακή έως το 1885 , οπότε διέκοψε τη κυκλοφορία της . Παράλληλα με τον ¨ Σατανά ¨ εξέδιδε και άλλη μία πολιτική σατιρική εφημερίδα τα ¨ Άβδηρα ¨ , η οποία κυκλοφορούσε κάθε Τρίτη , άγνωστο μέχρι πότε .

               Στις 26 Ιουνίου 1885 , ο Καλαποθάκης εξέδωσε την εφημερίδα ¨ Σημαία ¨ , η οποία κυκλοφορούσε κάθε Τετάρτη και Σάββατο και ήταν αμιγώς πολιτική . Από το 1886 η έκδοσή της μεταφέρθηκε στην Αθήνα και έγινε καθημερινή . Βασικός χρηματοδότης υπήρξε ο τραπεζίτης και μετέπειτα Πρωθυπουργός Στέφανος Σκουλούδης , ο οποίος υποστήριζε τον Χαρίλαο Τρικούπη με το κόμμα του οποίου είχε εκλεγεί βουλευτής το 1881 .

              Η ¨ Σημαία ¨ διέκοψε την κυκλοφορία της το 1889 , όταν ο Σκουλούδης διέκοψε τη χρηματοδότηση της εφημερίδας εξαιτίας των άσχημων οικονομικών της . Ο Καλαποθάκης έγραψε τότε στον Σκουλούδη :

            -  Η ¨ Σημαία ¨ αποθνήσκει .

             - Αφήσατέ την να πεθάνει εν ειρήνη , απάντησε ο Σκουλούδης.

             - Ευαρεστηθείτε τουλάχιστον να αποστείλετε τα έξοδα ταφής

              Απάντησε ο Καλαποθάκης .

             - Επιθυμώ να παραμείνει άταφος . Απάντησε ο Σκουλούδης .

              Στη συνέχεια ο Καλαποθάκης ανέλαβε ιδιαίτερος γραμματέας του Χαρίλαου Τρικούπη , ενώ παράλληλα συνεργάζεται με την ¨ Ακρόπολη ¨ του Βλάση Γαβριηλίδη .

              Μετά την αποχώρηση από την πολιτική του Τρικούπη ο Καλαποθάκης , το 1886 , εξέδωσε την εφημερίδα ¨ Εμπρός ¨, από τις σημαντικότερες της εποχής , με μαχητική αρθρογραφία και προοδευτική κατεύθυνση . Ήταν η εφημερίδα που του χάρισε κύρος και κοινωνική καταξίωση . Το ¨ Εμπρός ¨ κατάφερε να καθιερωθεί αμέσως . Η κυκλοφορία του , το 1897 , κυμαίνονταν μεταξύ 15000 έως 20000 φύλλων , ενώ κατάφερε να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της αναγνωσιμότηττας για την επόμενη εικοσιπενταετία .

              Πολλές εθνικές  υπηρεσίες προσέφερε ο Καλαποθάκης στον Μακεδονικό Αγώνα με τη δημιουργία του ¨ Μακεδονικού Κομιτάτου ¨ , όπου συγκεντρώνονταν χρήματα και εφόδια για τους Έλληνες Μακεδονομάχους .

                Υποστήριξε τον ¨ Στρατιωτικό Σύνδεσμο ¨ καί την ¨ Επανάσταση στο Γουδί ¨ , το 1909 , στην αρχή επιφυλακτικός και στη συνέχεια ένθερμος υποστηρικτής του Ελευθερίου Βενιζέλου .

                Με την έκρηξη της Οκτωβριανής Επανάστασης , το 1917 , πήρε θέση κατά των Μπολσεβίκων . Υποστήριζε πως ο Σοσιαλισμός προσπαθώντας να καταστήσει ελεύθερο τον άνθρωπο , καταλήγει να τον υποδουλώνει στον χειρότερο δυνάστη , στο Κράτος . Η οικονομική εξάρτηση από το Κράτος , προσέθετε , συνεπάγονταν και την ηθική και την πνευματική του υποδούλωση .

                Το ¨ Εμπρός ¨ έδωσε μεγάλη ώθηση στον πολιτισμό με τις ¨Πολιτιστικές Σελίδες¨ του , όπου έγραφαν σπουδαία ονόματα της λογοτεχνίας όπως , ο Ιωάννης Κονδυλάκης , Εμμανουήλ Ροΐδης , Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης , Γρηγόρης Ξενόπουλος κ.ά .

               Ο Δημήτριος Καλαποθάκης διακρίθηκε και ως θεατρικός συγγραφέας , γράφοντας έργα εμπνευσμένα από την Ελληνική ιστορία :  ¨ Η Άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως ¨, ¨ Φωκάς ο Βουλγαροκτόνος ¨, ¨ Σαπφώ ¨ και άλλα .

               Απέθανε στη Γερμανία το 1921 κατά τη διάρκεια εγχείρησης. Το ¨ Εμπρός ¨ συνέχισε να εκδίδεται από το γιο του Αλκιβιάδη Καλαποθάκη .

 

              Βασίλειος Παλαμηδάς – Βόλος , 5/1/2016